«ՄԵԾԱՄՈՐ»-Ի ԼԱՎԱԳՈՒՅՆ ԲԱՐԵԿԱՄԸ

«ՄԵԾԱՄՈՐ»-Ի ԼԱՎԱԳՈՒՅՆ ԲԱՐԵԿԱՄԸ

Մասնագիտությամբ ինժեներ Տիգրան Ֆաբրիկատորյանն առաջին անգամ հայրենիք է  եկել  2007թ-ին: Նրա նախնիները ծնունդով Արևմտյան Հայաստանից են եղել, ովքեր ցեղասպանությունից փրկվելու համար 1915-ին բռնել են գաղթի ճամփան: Հայկական արմատները Ֆաբրիկատորյանը երբեք չի մոռացել, որտեղ էլ ապրել է` Եգիպտոս, Կանադա: 1965-ին ընտանիքը տեղափոխվել  է  Ավստրալիա, որտեղ էլ  ապրում են մինչ օրս: Սիդնեյում  Տիգրան Ֆաբրիկատորյանը իրեն շրջապատել է հայկական միջավայրով: Գրեթե նույն ճակատագիրն ունեցող հայուհի կնոջ` Վիվիեն Մանուկյանի հետ  արդեն  չորրորդ անգամն է Հայաստանում: Անկեղծանում է` կարոտում է հողն ու ջուրը: Պարոն Տիգրանը, սակայն, հայրենիք է գալիս է ոչ միայն կարոտն առնելու: Հայրենիքի հանդեպ ունեցած պարտքի զգացումը, հայրենիքին ինչ որ ձևով օգտակար լինելու  մեծ ցանկությունը նրան մտերմացրել  է «Մեծամոր» պատմահնագիտական արգելոց-թանգարանի աշխատակազմի հետ:

«Մեծամոր»-ում  նրան միշտ և սիրով են սպասում, ինչպես ինքն է ասում` այդ գեղեցիկ ու կայացած ընտանիքի անդամն է: Տևական ժամանակ է, որ պարոն Տիգրանն իր համեստ ավանդն է  ներդնում արգելոց-թանգարանի ցուցադրության էթիքեթների  անգլերեն թարգմանության հարցում:

«Երկու շաբաթ է եկել եմ Հայաստան տիկնոջս` Վիվենի հետ: 2007 թ.-ին երբ առաջին անգամ թանգարան այցելեցի` սիրահարվեցի, թեև փոքր թվաց ու պայմաններն էլ  ոչ բարվոք», – անկեղծանում է մեր քչախոս զրուցակիցը:

Սիդնեյ վերադառնալուց հետո պարոն Տիգրանին հանգիստ չի տալիս թանգարանին ինչ որ կերպ օգտակար լինելու միտքը: Հաջորդ  տարի  Տիգրան Ֆաբրիկատորյանը կրկին այցելում է Մեծամոր, ուր արդեն տեղում որոշում  է օգնել  էքսկուրսիոն տեքստերի, բացատրագրերի թարգմանությունների հարցում:

«Շուրջ մեկ ամիս մնացի Հայաստանում, աշխատեցինք արգելոց-թանգարանի աշխատակիցների հետ: Սիդնեյ վերադառնալուց հետո էլ  կապը պահում էինք համացանցով, հեռախոսով», -ասում է նա ու որպես ապացույց  հեռախոսագրքի մեջ ցույց տալիս  արգելոց-թանգարանի աշխատակցուհու հեռախոսահամարը:

«Հարզատներիս  համարների կողքին  նաև քոնն եմ պահում»- ժպիտով հայացքն ուղղելով  ֆոնդապահ Մարինե  Մովսիսյանին  շարունակում է նա:

«Մեծամոր» պատմահնագիտական արգելոց-թանգարանի աշխատակազմը նրա համար հարազատ է, նույնքան հարազատ է նաև թանգարանը: Մասնագիտությամբ ինժիները հատուկ սրտացավությամբ ու հպարտությամբ խոստովանում է` հիմա  ամեն ինչ հոյակապ է: Նրա խոսքով  թանգարանում այսօր  բացառիկ ցուցանմուշներ են ներկայացված` ինչը  տպավորիչ է:

Տ. Ֆաբրիկատորյանի այս տարվա այցը համընկել էր Մեծամոր հնավայրի տարածքում հնագիտական արշավախմբի պեղումների հետ:

«Հնարավորություն ունեցա նաև պեղավայրում լինել: Մի քանի տարի առաջ պեղումների ժամանակ, երբ հնագիտական արշավախումբը գտավ «Իզաբելլային» ես ներկա էի այդ հետաքրքիր իրադարձությանը», -ասում է թանգարանի լավագույն բարեկամն ու վերհիշում, թե ինչպես են հնագետները հայտնաբերված մարդկային կմախքին անուն որոշել ու ի վերջո  Իզաբելա  «կոչել»:

Իզաբելան Մեծամոր հնավայրի քաղաքային թաղամասից հայտնաբերված առաջին ամբողջական կմախքն է, որն այսօր պահվում է ՊՈԱԿ-ի ֆոնդերում: Հետագայում այն ևս  կներկայացվի  մշտական ցուցադրությունում:

Մեր զրույցին մեղմ ժպիտով հետևող Տ. Ֆաբրիկատորյանի կինը` տիկին Վիվիենը անկեղծանում է` իրապես տպավորված եմ  այս գեղեցկությամբ:

Ամուսինները Ավստրալիայում ապրող իրենց ընկերներին էլ հորդորում են գալ Հայաստան ու տեսնել հայրենիքի  գեղեցկությունը, զգալ  այն անբացատրելի ուժն ու ջերմությունը, որ ամեն անգամ իրենք  են զգում: Պարոն Տիգրանն ասում է, որ ջանքերը  զուր չեն  անցել: Ընկերներից  ոմանք եկել  են ու երբ վերադարձել են` կիսվել են Հայաստանի Պատմության թանգարանից,  Մատենադարանից ու մշակութային ժառանգության հրաշալի այլ վայրերից ստացած իրենց տպավորություններով:

Ինչ վերաբերում է գաղափարներին, ապա պարոն Տիգրանը դրանցով պարբերաբար կիսվում է արգելոց-թանգարանի վարիչ  Արտավազդ  Զաքյանի հետ:

«Ամենամեծ ցանկությունս է, որ բարեկարգվի  թանգարան տանող ճանապարհը», -ասում է մեր զրուցակիցը: Երբ  տեղեկացնում ենք, որ «Պատմամշակութային արգելոց-թանգարանների և պատմական միջավայրի պահպանության ծառայություն» ՊՈԱԿ-ն այդ ուղղությամբ ՏԻ մարմինների հետ հստակ աշխատանքներ է իրականացնում դեմքին մեղմ ժպիտով եզրափակում է խոսքը` դա նաև զբոսաշրջության զարգացմանը կնպաստի: