Հին վանքի պահապանը
Շատիվանքում շատ հուշեր ունի հուշարձանների պահապան Վարուժան Պապլոյանը։ Ամենահիշարժանը գյուղի «ժամի» մասին է, ասում է․ Վարուժան Պապլոյան ՊՄՊ Վայոց ձորի մարզի հուշարձանների պահապան Շատին գյուղում կա [...]
Ուսումնասիրություններ նոր լույսի ներքո
«Թանգարանների գիշեր» համաեվրոպական միջոցառման շրջանակում «Պատմամշակութային արգելոց-թանգարանների և պատմական միջավայրի պահպանության ծառայություն» ՊՈԱԿ-ի կողմից Օրբելյանների (Սելիմի) քարավանատանը իրականացված պեղումներից հայտնաբերված գտածոները ցուցադրվել են «Գլաձորի համալսարան» պատմամշակութային [...]
Սելիմի քարավանատուն, Իշխան Չեսար Օրբելյանի ապարանք, Արատեսի վանական համալիր, Դադալի կամուրջ ․․․ Մշտադիտարկման աշխատանքներ Վայոց ձորի մարզում
ՀՀ ԿԳՄՍՆ «Պատմամշակութային արգելոց-թանգարանների և պատմական միջավայրի պահպանության ծառայություն» ՊՈԱԿ-ի Հուշարձանների պահպանության բաժնի և ՊՄՊ Վայոց ձորի մարզային ծառայության աշխատակիցները մշտադիտարկման աշխատանքներ են իրականացրել Վայոց ձորի [...]
Վարպետ Մոմիկի սիրո պատումը․ Նորավանքի ավանդազրույցը
Վարպետ Մոմիկը սիրահարվում է Սյունյաց իշխանի գեղեցիկ աղջկան։ Աղջիկն էլ հավանում է Մոմիկին։ Իշխանին դուր չի գալիս այն միտքը, որ նա իր դստերը կարող է կնության [...]
Գարնան ծաղկեպատ վանքը․ Սպիտակավոր Սուրբ Աստվածածին
Շարունակելով բացահայտումները Հայաստանի պատմական նշանավոր վանքերով, այս անգամ կանգ կառնենք Վայոց ձորի մարզում։ Մարզի նշանավոր վանքերից է՝ Սպիտակավոր Սուրբ Աստվածածինը, որը գտնվում է Վերնաշեն գյուղից 7 [...]
ԱՀԵՐՄՈՆԻ ԿԱՄ ՀԵՐՄՈՆԻ ՎԱՆՔ
Այս վանքը Վայոց ձորի հնագույն հուշարձաններից է: Համաձայն Ստեփանոս Օրբելյանի վկայության, այն հիմնադրվել է 936 թվ., սյունյաց գահերեց իշխան Սմբատի և եպիսկոպոսի կողմից: Ըստ պատմագրի հուշարձանը [...]
ԳՆԴԵՎԱՆՔ
Վայոց ձորի մարզ, գ. Գնդեվազ պետ. ցուցիչ` 9.16.15 Գտնվում է Վայոց ձորի գեղատեսիլ հովտով հոսող Արփա գետի ձախ ափին, բարձրադիր տեղանքում, Գնդեվազ գյուղից մոտ 1 կմ [...]
ՄԻՋՆԱԴԱՐԻ ՄԵԾԱՆՈՒՆ ՃԱՐՏԱՐԱՊԵՏ, ՔԱՆԴԱԿԱԳՈՐԾ ՄՈՄԻԿԻ ԱՆՁԵՌԱԿԵՐՏ ԳՈՐԾԵՐԸ ՎԱՅՈՑ ՁՈՐՈՒՄ
Միջնադարի այդ շռայլությունը քանդակագործին, մանրանկարչին, ճարտարապետին, Գլաձորյան նոր դպրոցի հիմնադրին մեր սերունդը պարտավոր է մեծարել, և պետք է հնարավորություն ստեղծել երիտասարդության համար` ճանաչելու նրան: Ակադեմիկոս Վարազդատ [...]
ՆՈՐԱՎԱՆՔԻ ԿԱՌՈՒՑՈՒՄՆ ՈՒ ՎԱՐՊԵՏ ՄՈՄԻԿԻ ՍԻՐՈ ԼԵԳԵՆԴԸ
Միջնադարյան հայտնի վանական համալիրը` Նորավանքը գտնվում է Պատմական Հայաստանի Մեծ Հայքի Սյունիք նահանգի Վայոց ձոր գավառում (ներկայում` Վայոց ձորի մարզում)։ Հայոց պատմության մեջ այս գավառի քաղաքական [...]
ՄՈՒՐԱԴՍԱՐԻ ԺԱՅՌԱՊԱՏԿԵՐՆԵՐ
Հայկական լեռնաշխարհի ժայռապատկերների ինքնատիպ մի զանգված տեղադրված է Մուրադսարից (նորագույն քարտեզներում կոչվում է Հուսոսար) մոտ 2 կմ հյուսիս և հյուսիս-արևելք: Դրանք սփռված են առանձին խմբերով, որոնցից [...]
ԵՂԵԳՆԱՁՈՐԸ ԵՎ ՆՐԱ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԸ
Եղեգնաձորը Հայկական լեռնաշխարհի հնագույն բնակավայրերից է։ Այդ մասին են վկայում քաղաքի հյուսիս-արևելյան և արևմտյան հատվածներում գտնվող դամբարանադաշտերի գտածոները, որոնք պահվում են Վայոց ձորի մարզային երկրագիտական թանգարանում: [...]
ՀՐԵԱԿԱՆ ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑ ԵՂԵԳԻՍ ԳՅՈՒՂՈՒՄ /ՊԵՏ. ՑՈՒՑԻՉ` 9.21.5./
Հուշարձանը գտնվում է Եղեգիս գետի ձախ ափին` գյուղատեղիի արևմտյան մասում, այսպես կոչված «Յապոնի բաղեր» վայրում: Եղեգիսը ժամանակին եղել է Հայաստանի հնագույն ու նշանավոր քաղաքներից մեկը: Առաջին [...]